ĐỀN YASUKUNI VÌ SAO LẠI GÂY TRANH CÃI KHI THỦ TƯỚNG NHẬT TỚI VIẾNG?

Đây là ngôi đền rất nổi tiếng trong nội ô thủ đô Tokyo của Nhật. Nó nổi tiếng không phải vì là di tích ngàn năm hay phong cảnh đặc sắc, mà vì mỗi lần thủ tướng Nhật tới đây viếng thì lập tức các nước Hàn Quốc, Đài Loan và Trung Quốc lên tiếng phản đối gay gắt, mà có lẽ các bạn khi ở trong nước chắc cũng có đôi lần nhìn thấy trên tivi. Vì sao lại như vậy?

Trước hết, thì đền này ban đầu có tên là Đông Kinh Chiêu Hồn xã (東京招魂社, Tōkyō Shōkonsha) được xây dựng vào tháng 6 năm 1869 theo yêu cầu của Thiên hoàng Minh Trị. Ngôi đền này khi đó được dùng để thờ cúng những người đã hy sinh cho công cuộc Duy Tân và lật đổ chế độ Mạc Phủ. Mười năm sau, tứ năm 1879, ngôi đền được đổi tên thành Yasukuni như hiện tại, với chữ Kanji là 靖国神社 – Tĩnh Quốc thần xã. Nơi này trở thành nơi thờ cúng tất cả những người hy sinh vì nước Nhật trong chiến sự.

Hiện tại, có 2.466.532 người được ghi tên vào sổ thờ cúng ở Đền này, trong đó có 27.863 người Đài Loan và 21.181 người Triều Tiên. Điều kiện để được ghi tên vào sổ thờ cúng ở đền này như sau:

– các quân nhân hoặc công dân đã hi sinh trong chiến sự, bị mất tích hoặc bị đối phương tử hình
– công dân, viên chức bị Nga bắt và chết trong trại cải tạo thời chiến tranh Nga – Nhật
– dân công, quân y, giao liên, thủy thủ, công nhân… cho các tổ chức dân sự thiện nguyện quốc tế trong khi làm nhiệm vụ
– các học sinh Okinawa tử nạn trong vụ đắm tàu Tsushima Maru
– …

Những người chết kể từ năm 1951 trở về sau thì không còn được đưa vào thờ cúng ở đây nữa, kể cả các quân nhân Nhật Bản hi sinh trong lúc làm nhiệm vụ từ đó đến nay.

Truyền thống thờ cúng người có công với đất nước có lẽ không lạ lẫm gì với người Đông Á, và đó còn được coi là điều nên làm. Tuy nhiên, khi các thần quan quản trị ngôi đền đưa thêm 14 người bị Tòa Án Quân Sự Viễn Đông phán xét là “tội phạm chiến tranh loại A” vào thờ trong đền thì cuộc tranh cãi kịch liệt đã xảy ra. Đây là những người đứng đầu quân đội hoàng gia Nhật Bản trong giai đoạn chiến tranh thế giới thứ II.

Ban đầu, vào năm 1969, các quan chức chính phủ đã họp và thống nhất cho phép các thần quan trong đền Yasukuni thờ cúng 14 người này trong âm thầm. Tuy nhiên sự vụ đã bị dư luận ở các nước từng bị Nhật đánh chiếm trước đây phát hiện năm 1979 và cuộc tranh cãi đã kéo dài từ đó đến nay. Một mặt họ phản đối việc thờ cúng 14 người này trong đền Yasukuni, một ngôi đền có tính biểu tượng quốc gia rất cao của Nhật, một mặt họ kháng nghị gay gắt chuyện quan chức chính phủ Nhật đi viếng đền với tư cách đại diện chính quyền.

Đây chính là lý do mà đền Yasukuni trở nên đặc biệt trong truyền thông đại chúng ở những nước khác. Đúng là vấn đề khá tế nhị. Nhưng may là chúng ta là người thường nên có thể đi tham quan nơi này mà không sợ bị ai phản đối các bạn nhỉ?

Liên lạc đặt tour với AFJ để tận mắt tham quan ngôi đền này bạn nhé!